Powstała strona internetowa, na której można znaleźć wszelkie informacje na temat paktów uczciwości, które są realizowane w Europie. Jest to strona projektu stworzona przez Transparency International. Znajdziecie tam informacje o paktach w poszczególnych krajach, ogólnej idei paktu, a także celach jakie przyświecały tworzeniu tej inicjatywy.
Link do strony: www.transparency.org/en/projects/integritypacts
Polecamy również film o paktach uczciwości w Europie:
W poniedziałek, 26 października, o godzinie 16.00 zapraszamy na debatę online, podczas której zaprosimy Państwa do rozmowy o roli dostępu do informacji publicznej w zamówieniach publicznych. Debata będzie transmitowana na profilach Fundacji im. Stefana Batorego na Facebooku i YouTube
Dostęp do informacji publicznej jest jedną z podstawowych gwarancji zachowania transparentności procesów inwestycyjnych, obok zasady jawności postępowania i dostępu do informacji o środowisku. Czy można go ograniczać i pod jakimi warunkami? Czy prawo dostępu do informacji jest zawsze respektowane przez zamawiających?
W rozmowie udział wezmą:
moderacja: Marcin Waszak, forumIdei Fundacji im. Stefana Batorego
Dużym procesom inwestycyjnym towarzyszą tysiące dokumentów, analiz i opinii powstających ze środków publicznych. Mogą być one przedmiotem zainteresowania dziennikarzy, uczestników rynku zamówień publicznych, wreszcie, wszystkich obywateli. Stanowią zapis tego jak wyglądają procesy decyzyjne, które przekładają się na codzienne życie osób korzystających z inwestycji publicznych i mieszkających w ich pobliżu. Pozwalają ocenić czy idące na ten cel podatki i fundusze europejskie wydawane są w sposób gospodarny, wolny od nadużyć. Szeroki i swobodny wgląd w dokumentację projektową jest narzędziem społecznego monitoringu prowadzonego w ramach Paktu Uczciwości – służy identyfikowaniu i eliminowaniu nieprawidłowości na etapie przetargu i w trakcie realizacji zamówienia publicznego.
Podczas rozmowy spróbujemy odpowiedzieć na pytanie czy można poszerzyć i usprawnić dostęp do informacji o zamówieniach publicznych, a także czy potrzebne jest większe zaangażowanie osób niezwiązanych ściśle z rynkiem zamówień. Poznamy perspektywę wykonawców i zamawiających dotyczącą relacji pomiędzy tajemnicą przedsiębiorstwa a dostępem do informacji. Pochylimy się nad orzecznictwem KIO w tej materii i zastanowimy jak w praktyce można zrównoważyć te dwie wartości.
Zapraszamy wszystkich zainteresowanych zamówieniami publicznymi i dostępem do informacji.
Do Fundacji 7 września 2020 r. trafiła informacja od dziennikarza Gazety Myszkowskiej, że w trakcie robót w Myszkowie doszło do nieprawidłowości w postaci wkroczenia wykonawcy i podwykonawcy na prywatny teren bez zezwolenia i dewastacji rosnących tam drzew i krzewów. Fundacja udzieliła dziennikarzowi odpowiedzi na adresowane do niej zapytanie prasowe oraz rozpoczęła działania mające na celu wyjaśnienie sprawy. Zorganizowała na ten temat spotkanie z wykonawcą, inżynierem projektu i zamawiającym 14 września. Ponadto do PKP PLK zostało skierowane 10 września pismo z prośbą o wyjaśnienie sytuacji, na które spółka udzieliła odpowiedzi 17 września. Fundacja odniosła się do niej w kolejnym wystąpieniu z 28 września, zwracając uwagę na powracający problem wymaganych prawem zgód na roboty i prosząc o bardziej szczegółowe informacje. Odpowiedź od PKP PLK na zadane pytania przyszła 20 października. Fundacja kontynuowała korespondencję w tym temacie, prosząc w piśmie z 16 listopada o wyjaśnienie dlaczego strony umowy od początku nie podjęły właściwiej komunikacji na temat problemu z wymianą kabla w Myszkowie. Odpowiedź na pytania zawarte w piśmie nadeszła 27 listopada. Ponieważ została ona oceniona przez Fundację jako niewystarczającą, skierowano do PKP PLK S.A. dnia 11 stycznia 2021 r. czwarte już pismo w tej sprawie. 5 marca Fundacja wysłała odpowiedź na kolejne zapytanie prasowe Gazety Myszkowskiej. 9 marca Fundacja wystosowała do Zamawiającego pismo informujące o swojej wizytacji w Myszkowie podczas której otrzymała opinię przyrodniczą, a także zwróciła się z kolejnymi pytaniami w tej sprawie. Na styczniowe pismo Spółka odpowiedziała 15 marca, za to na marcowe 8 kwietnia. Fundacja 28 lipca zwróciła się do Zamawiającego z prośbą o podanie podstawy do ustalenia, iż przyroda chroniona znajduje się poza terenem inwestycji oraz o przekazanie raportów z nadzoru środowiskowego. PKP PLK S.A. odpowiedziała 30 lipca.
Jesteście ciekawi, ciekawe skąd wziął się pakt uczciwości i jak przebiega współpraca monitora społecznego z zamawiającym i wykonawcą? Zapraszamy serdecznie do posłuchania naszego pierwszego podcastu! Z Grzegorzem Makowskim i Marcinem Waszakiem z Fundacji Batorego rozmawiamy o pakcie uczciwości, jego historii i wpływie na polskie prawo.
Szukajcie nas także na Spotify, Spreaker i Podcast Addict, a także na kanale YouTube Paktu Uczciwości.
Zapraszamy na seminarium, które odbędzie się 26 października 2020 r. o godzinie 16.00. Spotkanie będzie transmitowane w mediach społecznościowych Fundacji Batorego – na Facebooku i YouTube.
Dostęp do informacji publicznej, obok zasady jawności postępowania i dostępu do informacji o środowisku, stanowi jedną z podstawowych gwarancji zachowania transparentności procesów inwestycyjnych. Dlatego też podczas spotkania porozmawiamy o tym, w jaki sposób zamawiający i wykonawcy traktują dostęp do informacji publicznej w zamówieniach.
Czy można go ograniczać, a jeżeli tak, to pod jakimi warunkami? Jak w praktyce wygląda jawność umów o zamówienia publiczne, protokołów z postępowań przetargowych, protokołów odbiorów, budżetu inwestycji?
Na te zagadnienia spojrzymy m.in. z punktu widzenia ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa i informacji, które mogą podlegać utajnieniu w ofertach wykonawców. Zaproszeni goście ocenią jak skutecznie zamawiający badają tajemnicę przedsiębiorstwa i czy przypadki, w których wykonawcy starają się w ten sposób chronić swoje informacje zawsze są uzasadnione. Postawimy też pytanie czy nowe prawo zamówień publicznych sprawi, że obywatele łatwiej uzyskają informacje o przebiegu inwestycji, które ich bezpośrednio dotykają?
Dużym procesom inwestycyjnym towarzyszą tysiące dokumentów, analiz i opinii, powstających za środki publiczne, które mogą być przedmiotem zainteresowania dziennikarzy, wykonawców działających na rynku, wszystkich obywateli. Stanowią zapis tego, jak wyglądają procesy decyzyjne, od których często zależy należyte wykonanie przedmiotu umowy. Pozwalają ocenić czy idące na ten cel podatki i fundusze europejskie są wydawane w sposób gospodarny, wolny od nadużyć. Szeroki wgląd w dokumentację projektową jest podstawowym narzędziem społecznego monitoringu prowadzonego w ramach Paktu Uczciwości, który służy do identyfikowania i eliminowania nieprawidłowości na etapie przetargu i w trakcie realizacji wybranego zamówienia publicznego (paktuczciwosci.pl).
Podsumowaliśmy działania Fundacji jako obserwatora społecznego w okresie: 01.01 – 30.06.2020 r. W trakcie tego etapu zajęliśmy się m.in. sprawą odmówienia przez PKP PLK S.A. dostępu do edytowalnej wersji modelu akustycznego i sporem z wykonawcą o to, czy jest to informacja publiczna. Zostało też przygotowanych szereg działań upowszechniających rezultaty projektu. Treść podsumowania: POBIERZ
Fundacja Batorego poprosiła Zamawiającego o ustosunkowanie się do pięciu problemów zidentyfikowanych przez obserwatora społecznego jako potencjalnie groźne dla przebiegu inwestycji. Wszystkie pisma zostały przesłane do PKP PLK 28 kwietnia 2020 r. i dotyczyły kolejno przebudowy stacji Częstochowa Towarowa [pismo nr 1], stanu procedowania roszczeń wykonawcy i zamawiającego [pismo nr 2], zakończonych robót [pismo nr 3], zmian w etapach realizacji kontraktu [pismo nr 4] oraz opóźnionych płatności za faktury [pismo nr 5]. Odpowiedzi przyszły odpowiednio 4 maja [odpowiedź nr 1], 5 maja [odpowiedź nr 2 i odpowiedź nr 3], 12 maja [odpowiedź nr 4] i 13 maja [odpowiedź nr 5].
Polecamy wywiad z Grzegorzem Makowskim, ekspertem Fundacji Batorego, w którym mówi o tarczy antykryzysowej 2.0, czym jest tzw. „wielka korupcja” i dlaczego działania polskiej prawicy niosą ze sobą jej ryzyko, a także porównuje jak wypadamy na tle sąsiadów, jeżeli chodzi o zagrożenie korupcją.
Polecamy! Cały artykuł do przeczytania tutaj –> Za korupcję płacimy wszyscy
Czytaj dalej Za korupcję płacimy wszyscy. Grzegorz Makowski dla Rzeczpospolitej
Epidemia, która w pierwszym kwartale 2020 roku dotknęła kolejno kraje Azji, Europy i nieco później obu Ameryk i Afryki, zmusiła rządy niemal wszystkich krajów do podejmowania szybkich decyzji. Najpierw trzeba było chronić zdrowie i życie mieszkańców, doinwestowywać służbę zdrowia, a potem wspomagać zatrzymaną na kilka tygodni gospodarkę. Przed wszystkimi rządzącymi stanęło zatem pytanie, jak działać w tej nadzwyczajnej sytuacji. Czy porzucić stosowane od lat procedury, czy szybkość podejmowanych decyzji jest najważniejsza?
Generalnie wydaje się, że zwłaszcza na początku, kiedy jeszcze nieznane były rozmiary nadchodzącego zagrożenia, uzasadnione było odstąpienie od pewnych procedur, np. niestosowanie obowiązujących terminów na składanie protestów w trakcie zakupu niezbędnego sprzętu medycznego. Jednak wystąpienie pandemii nie upoważniało nikogo do łamania istniejącego prawa oraz decydentów do wprowadzania w trybie nadzwyczajnym zmian w prawie, które nie miały bezpośredniego związku z koniecznością ratowania zdrowia i życia obywateli.
Co zatem zrobiono w Polsce? Od marca do lipca 2020 roku Sejm uchwalił 35 ustaw, w tym cztery obszerne nowelizacje wielu aktów prawnych, przyjmowane przez rząd w trybie obiegowym, potocznie zwane „Tarczami antykryzysowymi”. W niniejszym tekście zajmiemy się tymi zmianami, które miały największy wpływ na sposób dokonywania zakupu materiałów, sprzętu i usług medycznych.
Polecamy cały tekst Grażyny Kopińskiej, ekspertki forumIdei, który znalazł się na Blogu forumIdei.
Link do tekstu: Zamówienia publiczne: czy w kryzysowej sytuacji wszystko jest usprawiedliwione?
W środę 15 lipca odbyła się debata online, podczas której rozmawialiśmy o polskim systemie zamówień publicznych w czasie kryzysu.
W rozmowie udział wzięli:
Rozluźnienie rygorów dotyczących zamówień publicznych stało się podglebiem dla kilku skandali związanych z zakupami sprzętu medycznego. Celem seminarium nie była jednak dyskusja o tych przypadkach. Zastanawialiśmy się przede wszystkim nad tym, czego nauczyły nas te doświadczenia. Co można było zrobić lepiej? Jakie wnioski na przyszłość można wyciągnąć z obecnej sytuacji, zarówno w kontekście przyszłych potencjalnych kryzysów, jak i koniecznych zmian w systemie zamówień publicznych. Uwagę zwracaliśmy również na mechanizm kontroli zamówień – czy pandemia nie udowodniła nam właśnie, że nadzór nad rynkiem zamówień publicznych nie może być wykonywany wyłącznie przez instytucje państwa? Być może jego niezbędnym uzupełnieniem powinna być kontrola społeczna, która żeby miała szansę zaistnieć, musi mieć odpowiednie instrumenty – takie na przykład, jak “pakty uczciwości”?
